بررسی اسلوب خط در نسخه ای از لطائف التفسیر
نویسندگان
چکیده مقاله:
عنصر خط، یکی از عناصر اصلی به کار رفته در مقولة کتابت و نسخهنویسی به شمار میآید و پرداختن به اسلوبی ناشناخته از خط که در نسخهای از کتاب لطائف التفسیر نوشته شده و در نُسَخ خطی برههای از تاریخ خوشنویسی نیز مرسوم بوده، مهمترین هدف این پژوهش است. با این هدف، نسخهای از کتاب لطائف التفسیر انتخاب و ریختشناسی خط آن به شیوة تاریخی، تحلیلی و تطبیقی بررسی میگردد. تاکنون در منابع کمتر به ویژگیهای ناشناختة این خط پرداخته شده است، با این حال، تحلیل خط نسخة لطائف التفسیر و تطبیق آن با شیوههای خوشنویسی سنتی میتواند در شناخت اسلوب مورد نظر، تأثیرگذار باشد. در نتیجه، خط نسخة لطائف التفسیر و نمونه های مشابه آن که در منابع با عنوان خط بِهاری معرفی میشود، گونهای ملهم از خط نسخ است که با برخی از ویژگی های خطوط مختلف تلفیق شده و در قرن نهم و دهم قمری شیوهای رایج در میان فارسیزبانان هندوستان بوده است. در نسخة لطائف التفسیر، برخی از ویژگیهای ناشناختة خوشنویسی سنتی مانند اغراقنمایی در اندازة حروف، کنتراست در وزن حروف، کاربرد مکرر کشیده و دگرگونی در ترکیبات نیز نمایان است؛ خصوصیاتی که بدیع بودن خط این نسخه و داشتن قابلیتهای کاربردی آن را در طراحی حروف فارسی نشان میدهد.
منابع مشابه
بررسی اسلوب خط در نسخهای از رسالۀ احکام نجوم
خط نامتعارف و کمتر شناختهشدها ی که نسخهای از کتاب احکام نجوم (کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شمارۀ 17225) بدان کتابت شده، یکی از حلقه های گمشده را در تاریخ خوشنویسی ایرانی نمایان می سازد. به نظر میرسد با توجه به شباهتها و تفاوتهای این خط با نسخ و کوفی شرقی، خط نسخۀ احکام نجوم را میتوان اسلوب ویژه ای برای کتابت نسخ خطی در برههای از تاریخ در نظر گرفت. این پژوهش با هدف مطا...
متن کاملبررسی اسلوب خط در نسخهای از شرح الشافیه* (مقدمه ای بر شناسایی و طبقه بندی خطوط نامتعارف در تمدن اسلامی)
خوشنویسی سنتی، یکی از ارزشمندترین هنرهای اسلامی به شمار میآید و همواره بخشهای ناشناختهی بسیاری در خود دارد. یکی از این بخشها، خطوط نامتعارف و ناشناختهی نُسَخ خطی است. در این مقاله برای نخستین بار ویژگیهای بصری یکی از خطوط نامتعارف با استفاده از روش تاریخی، توصیفی و تطبیقی مطرح شده که به ریختشناسی خط نسخهای از کتاب شرحالشافیه اختصاص دارد. این نسخه از میان بیش از بیست هزار نسخهی خطی کتاب...
متن کاملبررسی اسلوب خط در نسخه ای از شرح الشافیه* (مقدمه ای بر شناسایی و طبقه بندی خطوط نامتعارف در تمدن اسلامی)
خوشنویسی سنتی، یکی از ارزشمندترین هنرهای اسلامی به شمار میآید و همواره بخشهای ناشناختهی بسیاری در خود دارد. یکی از این بخشها، خطوط نامتعارف و ناشناختهی نُسَخ خطی است. در این مقاله برای نخستین بار ویژگیهای بصری یکی از خطوط نامتعارف با استفاده از روش تاریخی، توصیفی و تطبیقی مطرح شده که به ریختشناسی خط نسخهای از کتاب شرحالشافیه اختصاص دارد. این نسخه از میان بیش از بیست هزار نسخهی خطی کتاب...
متن کاملاسلوب تشبیه و ظرائف و لطائف آن در قرآن کریم
این رساله از یک مقدمه در تعریف تشبیه و دو فصل تشکیل شده است . فصل اول تشبیهات غیر تمثیلی، که خود به بابهای "تشبیه محسوس به محسوس " و "معقول به محسوس " و "محسوس به معقول" تقسیم شده است و هر باب شامل تشبیه بلیغ و مجمل مرسل می باشد. تشبیهات مجمل مرسل بر اساس ادات تشبیه مرتب شده اند. فصل دوم تشبیهات تمثیلی است که از دو قسمت تشکیل می شوند. قسمت اول تشبیهاتی هستند که ادات آنها "کاف " و قسمت دوم تشبیه...
15 صفحه اولبررسی تطبیقی مفهوم نسخ از دیدگاه مؤلفان «التفسیر الاثری الجامع» و «التفسیر الحدیث»
وقوع نسخ در قرآن را گروهی پذیرفته و گروهی انکار کرده‌اند. قرآن‌پژوهانی هم که به این رخداد معتقدند، در مصادیق و شماره آیات منسوخه با هم اختلاف دارند. البته محققان معاصر تعداد این آیات را بسیار اندک بر شمرده‌اند؛ در این میان مرحوم محمد هادی معرفت؛ مؤلف کتاب «التفسیر الاثری الجامع»، نزدیک به بیست آیه را منسوخ دانسته و آنها را در هشت بخش محدود نموده است. از دیگر قرآن‌پژو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 17
صفحات 71- 84
تاریخ انتشار 2016-05-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023